Vion startte in 2022 een verbeterprogramma ‘Change that Matters’ om haar productiecapaciteit in lijn met de markt te brengen, een versnelling van de strategie voor een duurzamere en regionale vleesproductie en om de prestaties te verbeteren.
In 2022 heeft Vion te maken gehad met verschillende wereldwijde marktdynamieken, zoals COVID-19, exportbeperkingen vanwege de Afrikaanse varkenspest, een aanzienlijke daling van de beschikbare veestapel in Duitsland en het arbeidstekort. De energiecrisis die volgde op de invasie in Oekraïne versterkte de inflatie die al in 2021 aan de gang was. De prijsstijgingen in de toeleveringsketen werden met vertraging doorberekend. Deze golfbeweging leidde tot een stijging van de omzet, maar had een negatieve impact op de marges en het resultaat.
KERNBOODSCHAPPEN
- De genormaliseerde EBITDA steeg van € 40 mio in 2021 naar € 47,8 mio in 2022. De genormaliseerde EBIT voor 2022 is een verlies van € 23.5 mio (een verbetering van € 4.7 mio ten opzichte van 2021). Daarnaast is er een last van € 63.4 mio genomen voor herstructurering en afwaardering. Investeringen zijn op peil met € 85,4 mio (2021 € 60.8 mio). Liquiditeit en solvabiliteit zijn adequaat.
- De negatieve resultaten vallen met name bij de Duitse Pork en Retail activiteiten. Business Unit Pork Nederland en de Business Unit Beef hebben naar verwachting gepresteerd, de Business Unit Food Service heeft dankzij haar ketenstrategie uitstekend gepresteerd.
- In 2022 lanceerde Vion haar Change that Matters-programma, dat gericht is op:
- Het verbeteren van de operationele prestaties met jaarlijks ongeveer € 150 mio in 2025, om een toekomstbestendige bedrijfsvoering te waarborgen bij een meer regionale en duurzame footprint.
- De transformatie van de organisatiestructuur naar een landspecifieke structuur voor Duitsland en Benelux in Q4 2023.
- Het versnellen van de strategie voor de ontwikkeling van duurzame regionale ketens.
- Het Change that Matters-programma brengt Vion terug naar een positief resultaat.
- Door de Afrikaanse varkenspest is er een structurele overcapaciteit in de Duitse slachterijen ontstaan.
- Zowel in Nederland als in Duitsland zien veel boeren onvoldoende toekomstperspectief. Wij zien daardoor een structurele afname van de veestapels.
- Vion heeft inmiddels haar productiecapaciteiten in Duitsland aangepast aan de markt door reorganisaties in de locaties Emstek, Holdorf en Landshut en de sluiting van de locatie Bad Bramstedt (rund). Vion heeft extra buitengewone waardeverminderingen en herstructureringen van € 63,4 mio verwerkt voor de afschrijving van vaste activa, met name gedreven door deze beslissingen.
- In 2022 heeft Vion haar duurzame ketenstrategie verder uitgebreid door onder meer:
- Investeringen in Altenburg in een grote, moderne voorverpakkingsfabriek.
- De overname van een distributiecentrum voor runderen in Beieren.
- Uitbreiding van de vriescapaciteit door de overname van Vriesoord in ’s-Hertogenbosch.
- Een regionale rol voor de vestiging Landshut in Zuid-Duitsland.
- Lancering van een volledig Duitse ‘Der Grüne Weg’ biologische varkensvleesketen.
- De opzet van een regionaal kwaliteitsprogramma “De Beierse Os” voor ossenvlees met VVG Oberbayern-Schwaben met een hoog dierenwelzijnsgehalte in Duitsland.
- Investeringen om doelen van het Science Based Targets initiative (SBTi), ter bevordering van klimaatbescherming en biodiversiteit, te behalen zoals de opzet van een energy team.
- Haar positie in plantaardige producten fors uit te bouwen.
- Om het belang van duurzaamheid te onderstrepen stelt Vion in 2023 in haar Executive Committee een Science en Sustainability Officer aan.
Aanpassen slachtcapaciteit aan marktdynamiek
In 2022 werd Vion geconfronteerd met een reeks van externe factoren die haar bedrijfsvoering beïnvloedden. In februari 2022 leidde de uitbraak van de oorlog in Oekraïne tot een stijging van de prijzen van veevoergrondstoffen en dieren. Deze situatie werd nog verder verergerd door de daaropvolgende energiecrisis, die de inflatie op alle niveaus versterkte. Deze omstandigheden resulteerden in hogere kosten voor de sector en Vion, die pas met enige vertraging konden worden doorberekend om de marges te herstellen. Deze energiecrisis en inflatie zorgden voor onzekerheid bij de consument, waardoor de consumentenbestedingen onder druk kwamen te staan. Het leidde ook tot een lager afzetvolume door de algehele onzekerheid en hogere prijzen.
De uitbraak van de Afrikaanse varkenspest in Duitsland heeft daarbij opnieuw geleid tot een aanzienlijke daling van de varkenspopulatie in het land. De export vanuit Duitsland naar Azië blijft geblokkeerd. Vanaf 2018 is de varkensproductie in Duitsland met ongeveer 25% gedaald. Dit leidt tot aanzienlijke overcapaciteit in de slachterijen, waardoor slachterijen genoodzaakt zijn hoge prijzen te betalen voor varkens om aan hun capaciteitsbehoeften te voldoen. Vion brengt haar Duitse slachtcapaciteit nu in overeenstemming met de huidige marktsituatie, waarbij de regionale vestigingen in Duitsland de markt optimaal kunnen bedienen. Hoewel Nederland te maken had met dezelfde externe factoren, behalve Afrikaanse varkenspest, is de capaciteit voor zowel rund- als varkensvlees in lijn met de markt, waardoor ingrijpende maatregelen niet nodig zijn.
CEO Ronald Lotgerink: “De marktontwikkelingen in Duitsland zijn sneller gegaan dan we hebben voorzien als gevolg van de Afrikaanse varkenspest, daarom hebben we in de Duitse markt een significant deel van onze slachtcapaciteit verminderd en geconsolideerd. De Duitse Food Service activiteiten daarentegen presteren wederom sterk dankzij haar ketenstrategie. De Nederlandse capaciteit is in lijn met de markt, maar we blijven hier scherp op, met het oog op het uitbouwen van een basis voor duurzame groei op de lange termijn en het verder versterken van hechte samenwerkingsverbanden met onze boeren en klanten in de toeleveringsketen.”
Verbeterprogramma Change that Matters ligt voor op schema
De huidige en toekomstige trends in Duitsland en Nederland zullen naar verwachting resulteren in een verdere daling van de veestapel, zowel voor varkens als runderen. Vion heeft deze ontwikkelingen voorzien en in haar strategie geïntegreerd. Echter, deze marktontwikkelingen gaan sneller dan verwacht, met name in Noord-Europa. Daarom heeft Vion besloten in 2022 de strategie te versnellen met het programma ‘Change that Matters’.
Change that Matters voorziet in een prestatieverbetering van meer dan € 150 miljoen per jaar, te realiseren in 2025. Deze verbetering wordt bereikt door aanpassingen aan de productievoetafdruk, operationele verbeteringen, kostenbesparingen en commerciële initiatieven. Begin 2023 is het programma volledig geïmplementeerd binnen Vion en ligt het al voor op schema met aanpassingen in de locaties Emstek, Holdorf en Landshut en de sluiting van de locatie Bad Bramstedt (rund). Vion verwacht voor dit jaar een forse verbetering.
Het programma omvat tevens de overgang naar een landenorganisatie. Zowel in de Duitse als in de Benelux-organisaties worden de activiteiten van de bedrijfsonderdelen Pork, Beef en Retail samengevoegd. Dit stelt Vion in staat om haar klanten beter van dienst te zijn met één aanspreekpunt en om boeren nauwer te verbinden met klanten in de gehele keten. Verbeterprogramma Change that Matters ligt voor op schema.
Duurzaamheid is een fundamenteel aspect van de strategie van Vion. Naast de doelstellingen voor Scope 1 en Scope 2 (eigen verbruik en leveranciers), krijgt Scope 3 (de keten) speciale aandacht. Vion is van mening dat duurzaamheidsdoelen rond klimaat, dierenwelzijn, biodiversiteit en biologische producten alleen kunnen worden bereikt door een betere ketensamenwerking tussen boer en klant. Daarom voorziet het Change that Matters-programma ook in het versnellen van de opbouw van duurzame ketens, waardoor boeren een toekomst hebben en klanten meer keuzes krijgen, ook voor die met een kleiner budget.
“Duurzame ketens bouwen blijft de kern van onze strategie. Ze gaan voedselverspilling tegen, zorgen voor verbetering van het dierenwelzijn en maken ketens efficiënter onder andere door productintegriteit te garanderen via DNA-traceerbaarheid. Door ons te committeren aan het Science Based Target initiative (SBTi) dragen we actief bij aan het reduceren van onze CO2-emissies. Dat doen we door regionale en circulaire voedselsystemen in onze toeleveringsketens te ondersteunen,” aldus Lotgerink.“
Toelichting jaarrekening
Financiële resultaten en financiële positie
| Geconsolideerde kerncijfers | 2022 | 2021 |
|---|---|---|
| Omzet | 5.341 | 4.598 |
| Genormaliseerde EBITDA uit voortgezette activiteiten | 47,8 | 40,0 |
| Genormaliseerde EBIT uit voorgezette activiteiten | (23.5) | (28.2) |
| Herstructurering inclusief afwaardering | (63.4) | (4.1) |
| Netto (Verlies/)Winst voor het jaar | (108,0) | (29,0) |
| Netto kasstroom uit operationele activiteiten | 41,2 | 2,7 |
| Netto kasstroom uit investeringsactiviteiten | (85,4) | (60,8) |
| Nettoschuld | 191,0 | 114,8 |
| Solvabiliteit | 30,8% | 39,9% |
| Use of Secured Financing Facility | 51/250 | (1)/250 |
| Netto schuld vs Assets | 15,9% | 10,2% |
- De omzet steeg met 16,2% naar € 5,3 miljard. Deze stijging werd voornamelijk veroorzaakt door hogere inkoopprijzen van vee waarbij een gedeelte van deze stijging succesvol werd doorgezet naar de markt. Het verkoopvolume daalde met 5,4% met name gedreven door Duitsland.
- Het genormaliseerde bedrijfsresultaat voor rente, belastingen, afschrijvingen en amortisatie (EBITDA) steeg naar € 47,8 miljoen.
- De financiële resultaten voor 2022 werden sterk beïnvloed door wereldwijde ontwikkelingen en marktdynamiek. De situatie in Oekraïne, plus de algemene economische ontwikkelingen, hadden een grote invloed op het kostenniveau. De inflatie steeg hoger dan voorgaande jaren en het economische klimaat heeft de energiekosten aanzienlijk verhoogd. Hoewel de energiestrategie leidde tot kosten die onder de markttarieven lagen, waren de uitgaven aan energie nog steeds aanzienlijk hoger.
- De afschrijvings- en amortisatiekosten stegen met € 3,1 miljoen naar € 71,3 miljoen als gevolg van investeringen in de afgelopen jaren.
- Verder heeft Vion extra buitengewone waardeverminderingen en herstructureringen van € 63,4 miljoen verwerkt voor de afschrijving van vaste activa. Deze zijn met name gedreven door beslissingen die in lijn liggen met het verbeterprogramma Change that Matters, zoals de aangekondigde aanpassingen aan onze capaciteit. Daarnaast hadden hogere rentestanden en de ontwikkelingen van de huidige marktverwachting een impact.
- Het verlies over het jaar bedroeg € 108,0 miljoen, tegenover een verlies van € 29,0 miljoen in 2021. Deze winstdaling werd voornamelijk veroorzaakt door de € 63,4 miljoen buitengewone waardevermindering en herstructureringskosten, hogere rentelasten en een afschrijving op uitgestelde belastingvorderingen.
- De financiële lasten stegen met € 3,9 miljoen naar € 9,2 miljoen in 2022 als gevolg van hogere rentestanden en verhoogd gebruik van de werkkapitaalfaciliteit.
- De netto kasstroom uit operationele activiteiten is verbeterd ten opzichte van vorig jaar door met name hogere EBITDA en een verbeterde werkkapitaalpositie.
- In 2022 is € 85,4 miljoen geïnvesteerd in de verbetering van de efficiëntie van de verschillende productielocaties alsmede de optimalisering van de footprint van het bedrijf.
- Op 31 december 2022 had Vion een positieve liquiditeitspositie van circa € 4,6 miljoen. Onder de werkkapitaalfaciliteit van € 250 miljoen is € 51,3 miljoen opgenomen en onder Schuldschein, een niet-beursgenoteerde obligatielening, is € 75 miljoen opgenomen. De hoge varkens- en rund-prijzen zorgen voor een groter dan normaal liquiditeitsbeslag.
- In 2023 keert Vion geen dividend uit over het jaar 2022.