Turbulent jaar voor Vion door moeilijke marktomstandigheden

Boxtel, 24 maart 2022

CEO Ronald Lotgerink: “Het afgelopen jaar en recente ontwikkelingen in onze markten worden gekenmerkt door een ongekende combinatie van uitdagende wereldwijde ontwikkelingen en marktdynamiek die met name onze Duitse activiteiten sterk hebben beïnvloed. De aanhoudende COVID-19-pandemie, African Swine Fever die de export vanuit Duitsland naar met name China beperkt, hoge inflatiecijfers, de sterke stijging van de rundvleesprijzen en een sterke stijging van de arbeidskosten hadden in 2021 hun impact op ons bedrijf en onze markten. Tegelijkertijd zijn we bezig met het versnellen van onze succesvolle strategie, het bouwen aan korte gesloten ketens op basis van de marktvraag van onze klanten en in samenwerking met onze leveranciers.”

Kernboodschappen

• De genormaliseerde EBITDA bedroeg € 40,0 miljoen, waar deze in 2020 € 122,3 miljoen bedroeg; dit werd sterk beïnvloed door veranderlijke marktomstandigheden, verstoringen in de toeleveringsketen en hogere kosten. Dit resulteerde in een netto verlies van € 29,0 miljoen ten opzichte van een netto winst van € 52,9 miljoen in 2020.
• De omzet daalde met 6,2% naar € 4,6 miljard, voornamelijk als gevolg van lagere prijzen door veranderlijke marktomstandigheden. Het verkoopvolume daalde met slechts 1,9%.
• Vion staat bovenaan in de Transparantiebenchmark in de sector Voedsel en Dranken van de 500 grootste bedrijven in Nederland.
• Vion zet zich in voor de wetenschappelijk onderbouwde emissiereductiedoelstelling die is afgestemd op het Science Based Targets initiative (SBTi) voor het stellen van doelen om emissies te verminderen.
• Vion neemt Adriaens in België over. Het bedrijf heeft een sterke positie in België met een van oudsher grote populatie rundvee.
• Biologische keten De Groene Weg is ook van start in Duitsland en België en lanceert de eerste webshop in Nederland.
• De Good Farming Star VISION-keten van Vion gebruikt blockchaintechnologie voor het delen van gegevens.
• De Good Farming Star-keten werkt samen in het programma: ‘Beter voor Varken, Natuur en Boer’ en biedt meer continuïteit en zekerheid en een gezond verdienmodel voor boeren.

 Externe ontwikkelingen met gevolgen voor Vion 

De Business Unit Pork had in Duitsland te maken met zeer moeilijke omstandigheden als gevolg van COVID-19 en African Swine Fever, wat leidde tot een beperkingen op de export naar Azië en vooral China en een sterke afname in de varkenspopulaties. Daarboven was ook sprake van een sterk verminderde vraag naar varkensvleesproducten in China. Dit zorgde voor een overschot aan varkensvlees in Europa, met name in Duitsland, waardoor de varkensvleesprijzen fors daalden.

In de markten voor rundvlees was juist sprake van een dalend aanbod in combinatie met een gelijkblijvende vraag. Gedurende het jaar steeg de prijs van runderen, vooral aan het einde van het jaar was dit nog sterker het geval. De prijsstijging had gevolgen voor de marges van Vion. Prijsstijgingen voor vers vlees kennen een vertraging, een periode waarin klanten zich moeten aanpassen, en dit zette de marge van Vion extra onder druk.

Op 1 januari 2021 is de nieuwe Duitse wet voor de vleesindustrie in werking getreden, die tot doel heeft om flexwerkers uit de sector te weren. In alle Duitse Vion locaties kregen gedetacheerde medewerkers een vast dienstverband.

De oorlog in Oekraïne heeft gevolgen voor de voedselketens. Vion verwacht hogere inkoopprijzen van vee mede als gevolg van de prijsstijgingen van grondstoffen voor het veevoer en hogere energiekosten. De prijsinflatie en de gevolgen van de oorlog zal ook effect hebben in de prijzen voor vlees en vleesproducten. Vion doet geen zaken in Rusland en beperkt in Oekraïne.

Veranderende maatschappelijke eisen

Vion biedt klanten steeds meer transparantie, producten die het welzijn van dieren garanderen en die terug te voeren zijn op hun oorsprong, maar ook inspanningen op het gebied van klimaatbescherming, meer biodiversiteit en regionale inkoop. Tegelijkertijd vragen boeren om stabielere prijzen om te investeren in de hogere eisen aan dierenwelzijn en emissiebeperkende maatregelen. Ronald Lotgerink: “We realiseerden ons dat veranderingen in onze samenleving ook gevolgen zouden hebben voor onze sector en gebruikten dit besef al in een vroeg stadium bij het bepalen van onze strategie: het bouwen aan voedselketens waar onze klanten om vragen en waar transparantie voor iedere partner het uitgangspunt is. Daarom publiceren we sinds 2016 alle rapporten over dierenwelzijn en voedselveiligheid op onze website en publiceren we jaarlijks ons duurzaamheidsverslag  (MVO rapport). In een tweejaarlijks onderzoek over transparantie onder de 500 grootste bedrijven van Nederland zijn we met onze rapportage in 2021 nummer één in de sector Voedsel & Dranken geworden. Ook onze inzet voor de Science-Based Emission Reduction Target, of SBTi, is een volgende stap om de uitstoot actief te verminderen en te bouwen aan duurzamere voedselketens.”

Hoogtepunten van 2021

Aan het begin van het jaar voegde Vion rundvleesproducent Adriaens in het Belgische Zottegem toe aan haar portefeuille en vormt België daarmee de derde thuismarkt na Nederland en Duitsland. Hiermee versterkt het bedrijf de regionale aanwezigheid. De locatie van Vion Adriaens ligt midden in de West-Europese regio voor vleesvee.

Biologische keten De Groene Weg heeft een webshop voor biologisch vlees en vleeswaren gelanceerd voor haar klanten. Klanten kunnen online bestellen, waarna de producten bij hen thuis of bij de slager worden afgeleverd. De Groene Weg werd ook in Duitsland en België geïntroduceerd. Ruim 100 boeren die varkens leveren aan De Groene Weg zijn lid van een leveranciersvereniging en allen zijn ze gecertificeerd met de Europese keurmerken voor biologische producten SKAL, EKO en Beter Leven 3-sterren.

In het plantaardige Vion concept ME-AT the alternative is een volgende stap gezet met het gebruik van meer plantaardige eiwitten van Nederlandse bodem in plaats van soja die vaak van buiten Nederland komt. Boerenorganisatie ZLTO, Agrifirm, Herba Ingredients en ME-AT the alternative willen bijdragen aan de plantaardige eiwittransitie naar een duurzame voedselketen voor toekomstige generaties. In 2020 is 30 hectare veldbonen ingezaaid en inmiddels liggen de eerste producten in de winkel.

In 2021 heeft Vion de Good Farming Star varkensvleesketen met behulp van blockchaintechnologie aangesloten op de ‘digitale snelweg’. Good Farming Star VISION verbindt ketenpartners (zoals leveranciers van veevoeder, boeren, logistieke dienstverleners en retailers) en wisselt gegevens uit. Dit garandeert de herkomst en integriteit van de producten en schept vertrouwen bij alle partners. De Good Farming Star-keten is de eerste keten in de sector die is aangesloten door middel van blockchaintechnologie. In de komende jaren volgen ook overige ketens.

Vion heeft monitoring van productintegriteit toegevoegd door gebruik te maken van DNA van dieren en eindproducten. Het DNA van alle Good Farming Star zeugen en biologische zeugen wordt geanalyseerd en in een DNA-database opgeslagen. Het biedt klanten ultieme controle op productintegriteit in de hele toeleveringsketen.

Een selecte groep van 100 Nederlandse varkensboeren die werkzaam zijn binnen de Good Farming Star keten werd gevraagd om deel te nemen aan het programma ‘Beter voor Varken, Natuur en Boer’. Boeren krijgen een premie voor investeringen in dierenwelzijn, biodiversiteit en het terugdringen van de CO2-uitstoot. Het programma biedt varkenshouders meer continuïteit, zekerheid en een gezond verdienmodel.

Vion heeft samen met de Dierenbescherming, Deloitte en Eyes on Animals een systeem ontwikkeld voor effectiever cameratoezicht in alle ruimten van slachthuizen waar dieren worden behandeld. Het camerasysteem op basis van kunstmatige intelligentie (AI) analyseert bewegingen van dieren en mensen. Dankzij de software kan het welzijn van de dieren worden verbeterd. Het systeem wordt nu in de hele sector toegepast.

In nauwe samenwerking met twee boerenorganisaties en de foodretailorganisatie ontwikkelde en introduceerde Vion Simmental PUR met het certificaat Geprüfte Qualität Bayern. Dit regionale rundvleesprogramma combineert rundvlees van het merk Simmental en is van Beierse oorsprong.

Op basis van positieve feedback van klanten ontwikkelde Vion Robusto, naast hammen een nieuwe selectie van varkensdelen zoals varkensbuiken afkomstig van vertrouwde en professionele varkenshouders, met het juiste vet- en intramusculaire vetgehalte en gesneden naar wens van de klant, voor het topsegment gedroogde premium Parma- en Serrano-achtige hammen op de Italiaanse en Spaanse markt en voor buiken op de Zuid-Koreaanse markt.

Financiële resultaten en financiële positie

Geconsolideerde kerncijfers

• De omzet daalde met 6,2% naar € 4,6 miljard. Deze daling werd voornamelijk veroorzaakt door lagere prijzen als gevolg van volatiele marktomstandigheden gedurende het jaar. Het verkoopvolume daalde met slechts 1,9%. Verstoringen in de wereldwijde toeleveringsketens hadden een grote impact op vraag en aanbod, wat resulteerde in lagere prijzen voor varkens en in een tijdelijk beperkte productiecapaciteit als gevolg van coronabesmettingen onder medewerkers.
• Het genormaliseerde bedrijfsresultaat voor rente, belastingen, afschrijvingen en amortisatie (EBITDA) nam af tot € 40,0 miljoen. De wereldwijde marktverstoringen in de vleesindustrie hadden ook een grote impact op onze financiële prestaties. Hogere personeelskosten, extra beschermingsmaatregelen, hoger ziekteverzuim en productiestoringen – allemaal als gevolg van corona – en inflatie hebben de financiële resultaten aanzienlijk beïnvloed.
• De afschrijvings- en amortisatiekosten stegen met € 5,8 miljoen naar € 68,2 miljoen als gevolg van investeringen in de afgelopen jaren. Verder heeft Vion extra buitengewone waardeverminderingen van € 0,8 miljoen verwerkt voor de afschrijving van vaste activa.
• Het verlies over het jaar bedroeg € 29,0 miljoen, tegenover een winst van € 52,9 miljoen in 2020. Deze winstdaling werd voornamelijk veroorzaakt door een daling van de omzet en de brutomarge en een sterke stijging van de variabele en vaste kosten.
• De financiële lasten stegen met € 0,8 miljoen naar € 5,3 miljoen in 2021 als gevolg van koersverliezen en hogere rentelasten.
• Afgezien van het lagere resultaat in 2021 is de forse stijging van het werkkapitaal voornamelijk toe te schrijven aan toegenomen voorraden als gevolg van hogere prijzen voor runderen aan het einde van het jaar en een stijging van de vorderingen en schulden. Vion maakte geen volledig gebruik van de werkkapitaalfaciliteit en sloot 2021 af met een positief banksaldo van € 18,7 miljoen.
• In 2021 is € 60,8 miljoen geïnvesteerd in de verdere optimalisering van de footprint van het bedrijf en de verbetering van de efficiëntie van de verschillende productielocaties.
• Op 31 december 2021 had Vion ondanks een forse toename van het werkkapitaal een positieve liquiditeitspositie van circa € 18,7 miljoen. Onder de werkkapitaalfaciliteit van € 250 miljoen zijn geen middelen opgenomen, maar onder Schuldschein, een niet-beursgenoteerde obligatielening, is € 75 miljoen opgenomen.
• In 2022 keert Vion geen dividend uit over het jaar 2021.

Jaarverslag 2021

Klik hier om het jaarverslag 2021 te lezen.