De vereniging StarFarmers bestaat deze maand tien jaar. “Een mooie mijlpaal, waar we zeker bij stil staan”, zegt voorzitter van het eerste uur Jaap Kreuger. “We zijn de enige club in de varkenshouderij die opereert binnen meerdere marktconcepten en daarin een gewaardeerde gesprekspartner is. Die positie is essentieel, want er gebeurt veel wat de toekomst van de varkenshouderij de komende tien jaar zal bepalen.”

Maar eerst kijken we terug op het afgelopen jaar, 2024. Een bewogen jaar. De hoge varkensprijzen in 2023 zorgden voor veel discussie. Met de toen geldende prijssystematiek konden de StarFarmers, niet profiteren van de hogere prijzen. Jaap: “We hebben de vraag gesteld: hoe lossen we dit op voor de lange termijn? Dat leidde tot intensieve gesprekken met de ketenpartners, met een positief resultaat. De prijssystematiek is aangepast: de gemiddelde prijs over de laatste vijf jaar is nu leidend. Inmiddels zullen varkenshouders merken dat het prijsverschil met 2023 wordt ingelopen.”

Stalaanpassingen
Een ander belangrijk thema in 2024 was de invoering van nieuwe Beter Leven-eisen per 2025. De meeste Star-bedrijven hebben hun stallen tijdig aangepast. Een aantal bedrijven kreeg ontheffing, terwijl enkelen stopten. “Vooral oudere ondernemers zonder opvolging zagen geen rendement in nieuwe investeringen”, aldus Jaap.

Uitvoerbaar en betaalbaar
De volgende stap zijn de Beter Leven-eisen voor 2030 en 2035, die momenteel in concept gereed zijn. De Dierenbescherming heeft de conceptcriteria vrijgegeven voor raadpleging. “Wij vinden het cruciaal dat de eisen uitvoerbaar, haalbaar, betaalbaar en zinvol zijn. Extra kosten voor varkenshouders moeten worden vergoed.” DLV Advies rekent de nieuwe criteria door. Soms lijken de kosten beperkt, maar is de uitvoerbaarheid een struikelblok. Jaap noemt als voorbeeld het twee keer per dag verstrekken van ruwvoer: “Het bevordert het dierenwelzijn, maar veel bedrijven hebben geen mestafvoer die hierop is ingericht. Even de riolering aanpassen is in de praktijk niet haalbaar.”

10 jaar StarFarmers
Anno 2025 telt StarFarmers zo’n 100 leden. Jaap stelt dat de vereniging én de Beter Leven-concepten zichzelf ten volle hebben bewezen en niet meer zijn weg te denken in de Nederlandse varkenshouderij. “Meedoen verzekert varkenshouders van constante afzet en een dito prijs. De pieken en dalen waarmee de varkenshouderij voorheen te maken had en de fiscale nadelen daarvan, zijn voor de deelnemers verleden tijd. Dit zorgt voor meer financiële stabiliteit en geeft varkenshouders een betere uitgangspositie bij financieringsaanvragen.”

Innovaties van blijvende waarde
StarFarmers heeft in de afgelopen tien jaar aan de wieg gestaan van tal van innovaties. Jaap is trots op de invoering van de dierdagdosering. “Daar zijn wij mee begonnen.” Ook noemt hij de introductie van klimaatsensoren in stallen en de vernieuwende prijssystematiek. “Kortom: door dichtbij retailers en ngo’s zoals de Dierenbescherming te zitten en het gesprek aan te gaan, ontstaan er innovaties die voor de keten van blijvende waarde zijn.”