Dit jaar ronden we twee projecten af: sturen op kwaliteit en sturen op gezondheid. Deze twee projecten waren onderdeel van de ‘moonshot’ Slimme Varkensketen van AgriFoodInnovation. Het doel van deze projecten was om doormiddel van technologische innovatie de gezondheid, het welzijn en de vetkwaliteit van varkens te verbeteren. Samen met verschillende partijen, waaronder Good Farming Star varkenshouders, zijn er nieuwe technieken ontwikkeld.

Na ruim twee jaar onderzoek, eindigt dit project met indrukwekkende resultaten en veelbelovende inzichten voor de toekomst van de varkenshouderij.

Sturen op kwaliteit
In het project ‘sturen op kwaliteit’ hebben Fransen Gerrits, Topigs Norsvin en Connecting Agri & Food een methode ontwikkeld om de vetkwaliteit van varkensvlees te meten. Daarnaast zijn er waardevolle inzichten verkregen over hoe deze kwaliteit te beïnvloeden is door middel van voer en genetica. Dit is bereikt door de ontwikkeling van een hyperspectrale camera die in staat is om 1.300 karkassen per uur aan de slachtlijn te meten.

In relatief korte tijd is het systeem geëvolueerd van een proefopstelling naar een vaste inlijnstechniek. Hoewel dit proces gepaard ging met enkele uitdagingen, is het uiteindelijk gelukt om een ‘praktijkproof’ systeem te realiseren. Uit het project bleek dat het mogelijk is om de vetkwaliteit effectief te sturen met voer, wat in lijn lag met de verwachtingen. Daarnaast waren we positief verrast door de aanzienlijke mogelijkheden om met genetica te sturen.

Sturen op gezondheid
In het project ‘sturen op gezondheid’ is in samenwerking met Vion, Hendrix Genetics en Connecting Agri & Food ketendata verzameld. Met behulp van een slimme klimaatsensor werd het stalklimaat 24/7 gemeten. De resultaten bevestigden de verwachte relatie tussen een stabiel stalklimaat en de groei van de dieren, wat duidelijk zichtbaar werd in cijfers. Daarnaast draagt een goede luchtkwaliteit bij aan het welzijn van de dieren, wat een belangrijke bijkomstige verbetering is.

Er heeft ook een proef plaatsgevonden waarbij de temperatuur en activiteit van varkens werd gemeten met behulp van een elektronisch oormerk. Hoewel de techniek nog niet praktijkrijp bleek, zien de deelnemende bedrijven veel potentie in deze ontwikkeling en hopen zij ‘varkensdata’ in de toekomst verder te kunnen benutten.

Daarnaast heeft het project het meten van het stalklimaat succesvol geïntegreerd in de praktijk. Alle varkenshouders binnen de keten hebben continu inzicht via hun dashboard, aangevuld met weekrapporten en ronde-overzichten. Deze ‘tools’ sluiten aan bij de verschillende werkwijzen van de varkenshouders. Sommigen raadplegen het dashboard meerdere keren per dag, terwijl anderen wachten op het weekrapport en zich verdiepen in de data wanneer de situatie daarom vraagt.

De intensieve samenwerking met klimaatdeskundigen werd als zeer positief ervaren. Dankzij hun kennis en ervaring is het leefklimaat van de varkens op meerdere bedrijven verbeterd. Samen met de ondernemers werd gekeken naar de sturingsmogelijkheden binnen het bedrijf om het stalklimaat te optimaliseren. Hierdoor hebben we de stap kunnen zetten van data, naar inzicht, en uiteindelijk naar concreet handelingsperspectief voor de gehele keten. Klimaatmonitoring blijft een vast onderdeel van de keten, en volgend jaar volgt er een nieuwe aanpak. Verdere informatie hierover wordt binnenkort gedeeld.

Het project ‘sturen op kwaliteit’ is een van de businesscases van AgriFoodInnovation en wordt mede mogelijk gemaakt door de RegioDeal Noordoost-Brabant, de provincie Noord-Brabant en het ministerie van LNV.

Deel van de tekst is een bewerking en aanvulling op tekst van Brigitte Swart (bron: magazine AgriFoodInnovation, december 2024).